Fırat Kalkanı Operasyonunun Amacı Nedir?
Fırat Kalkanı Operasyonu Türkiye’nin Güneydoğu sınırlarında kendi varlığına tehdit olarak gördüğü terör örgütlerini bölgeden uzaklaştırmak, sınır hattındaki ve sınır bölgesindeki halkın güvenliğini sağlamak ve oradaki huzuru kontrol altına almak, diğer yandan Suriye’den Türkiye’ye devam eden göç sorununu ortadan kaldırmak için yapılmış bir operasyondur.
Türkiye Sınır hattından Suriye’ye doğru 5000 kilometrekarelik bir alanda güvenli bölge oluşturmak amacıyla bölgenin IŞİD, YPG ve Suriye rejim güçlerine karşı sivilleri korumak ve bu unsurları 5000 kilometre karelik alanda tamamen temizlemek amacıyla düzenlenmiştir. PKK’nın Türkiye’nin Güneydoğu sınırında ve Suriye’nin kuzeyi sınırlarında belirli bölgelerdeki yerleşmeleri ve kantonları birleştirerek bütünlük içerisinde bir yapı kurma hedefinin fark edilmiş olması sebebiyle bu otonom yapıyı dağıtmak için düzenlenmiş ve başarılı olmuş bir operasyondur. Bölgede yaklaşık 250 kilometrelik bir alanda PKK, YPG, PYD unsurlarının birleşerek ileriye yönelik bir federasyon yahut Kürt devleti kurma emellerine karşılık bölgedeki terör gruplarını dağıtmak ve etkisiz hale getirmek gayesi ile düzenlenmiş olan Fırat Kalkanı Operasyonu diğer adı ile Fırat Kalkanı Harekâtı gerçekleştirilmiştir.
YPG güçleri ABD desteğinde 31 Mayıs 2016’dan başlayarak 6 Ağustos 2016’ya kadar düzenlemiş olduğu operasyonda IŞİD’in eline geçmiş olan Menbiç YPG tarafından tekrar alınmıştır. Menbiç’i ele geçiren YPG, Fırat’ın batısına geçerek Suriye’nin kuzey koridorunu tamamlamak üzere hareket etmeye başlamıştır. Buradan sonra Cerablus ve El-Bab hattı ile birleşmek isteyen YPG’ye Türkiye tarafından engellenmek üzere operasyonlar yapılmıştır. YPG ile birlikte hareket eden Amerika Birleşik Devletleri YPG’nin Fırat’ın batısına geçmeyeceğini dair teminat vermiş ancak bu teminatı yerine getirmemiş ve YPG Fırat’ın batısında ilerleyişini sürdürmüştür. Bütün bu gelişmeleri yakından takip eden Türkiye YPG kuvvetlerini bölgeden temizlemek üzere harekete geçmiştir.
Fırat Kalkanı Operasyonu ne kadar sürmüştür?
Fırat Kalkanı Harekâtı 24 Ağustos 2016 tarihinde başlayıp 29 Mart 2017 tarihinde başarılı bir şekilde sona ermiştir. Yani 7 ay 5 gün süresince operasyon havadan ve karadan devam etmiştir.
Fırat Kalkanı Operasyonu nasıl başlamıştır?
Suriye’deki muhalif güçler yani Özgür Suriye Ordusu birliklerinin 80 kadar araç ile 20 Ağustos 2016’da büyük bir sayıda Çobanbey kasabasından hareket ederek Türk sınırlarına ulaştı. 22 Ağustos 2016’da ise IŞİD güçlerinden Karkamış’a 2 adet havan topu atıldı. Türk Silahlı Kuvvetleri bu ateş üzerine misilleme yaparak 60 adet obüs mermisi ateşleyerek Cerablus ve Menbiç bölgesini bombardıman ateşine tuttu.
Türkiye 24 Ağustos 2016 tarihinde IŞİD’den Cerablus’u geri almak için askeri harekât başladığını bildirdi. Bu açıklamadan sonra Türk Silahlı Kuvvetleri Cerablus’u bombardıman altına almaya başladı ve 294 Topçu atışı ile 81 hedef imha edildi. İlk operasyonda yaklaşık 50 IŞİD militanı öldürüldü. Türk ordusu Cerablus’a 15 saat gibi kısa bir sürede girdi ve hiç kayıp vermedi. Türkiye bu operasyon sırasında Suriye’nin “egemenlik ihlali” tepkisine karşılık olarak “Suriye topraklarının hiçbir şekilde ihlal edilmeyeceğini, bu toprakların Özgür Suriye Ordusuna bırakılacağını” açıkladı.
9 Ağustos’ta Türkiye 400 kilometrelik bir alanda yaklaşık 43 kadar köyü IŞİD ve YPG den temizledi. 1 Eylül itibariyle Türk Silahlı Kuvvetleri 15 hedefe yönelik 100 atış yapmış toplamda 262 hedefe yönelik 1128 atış yapılmış oldu. 1 Eylül de Cerablus’un batısı da Türkiye tarafından ele geçirildi. Eylül 2016’da Türk Silahlı Kuvvetleri Kuba Turkuman Havaalanını IŞİD’in elinden aldı ve El-Bab’a doğru harekete geçti. Azez ve Cerablus hattının IŞİD’den alınması ile birlikte IŞİD sınır hattından tamamen temizlenmiş oldu. Eylül itibarıyla ve IŞİD’in sınırdan temizlenmesi ile Azez-Cerablus hattı sivil ulaşımına açıldı ve bölgedeki 12 kritik yer Türk Silahlı Kuvvetleri’nin eline geçti.
Fırat Kalkanı Harekâtı’nda 92 gün boyunca 40 mayın ve 1707 el yapımı patlayıcı etkisiz hale getirilmiş, 215 yerleşim yeri ve yaklaşık 1800 kilometre kare alanda Türk Silahlı Kuvvetleri kontrol sağlamıştır. 24 Şubat 2017 tarihinde Özgür Suriye Ordusu, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin desteğiyle El-Bab bölgesini kontrolünü IŞİD’den aldı.
Netice itibariyle Fırat Kalkanı Harekâtı kapsamında 198 gün süren mücadelenin sonucunda Türk Silahlı Kuvvetleri ve Özgür Suriye Ordusu güçlerince 243 yerleşim yeri ve yaklaşık olarak 2015 kilometre karelik alan YPG, IŞİD ve PKK güçlerinden temizlenmiş oldu.